Muzeum Ziemi Biłgorajskiej (Skansen Zagroda Sitarska)
Skansen Zagroda Sitarska w Biłgoraju jest filią Muzeum Ziemi Biłgorajskiej w Biłgoraju. Mieści się przy ulicy Nadstawnej 32. Zagroda jest obiektem wpisanym do rejestru zabytków, który został zachowany in situ – w miejscu swojego pierwotnego posadowienia. Bezpośredni telefon do Zagrody: 84 686 04 84, telefon do Muzeum: 84 686 27 33, e-mail: muzeum.bilgoraj@op.pl, www.muzeumbilgoraj.pl. Wszelka oficjalna korespondencja powinna być kierowana na adres Muzeum Ziemi Biłgorajskiej w Biłgoraju, Pl. Wolności 16, 23-400 Biłgoraj. Zespół drewnianych zabudowań, tworzących Zagrodę Sitarską w Biłgoraju składa się z:
- domu mieszkalnego z roku 1810, o konstrukcji węgłowej, przykrytym dachem gontowym czterospadowym, z gankiem od frontu, o jednospadowym daszku wspartym na czterech słupach;
- budynków gospodarczych położonych w podwórzu:
- drewutni,
- spichlerza dwukomorowego,
- wozowni – wiaty,
- budynku inwentarskiego, z pomieszczeniami, przeznaczonymi dawniej dla cieląt, koni, krów i trzody, w których aktualnie prezentowane są tradycyjne rzemiosła regionu biłgorajskiego (bednarstwo, kołodziejstwo, wyrób gontów, garncarstwo i olejarstwo).
W roku 1976 została otwarta dla zwiedzających filia Muzeum – Zagroda Sitarska w Biłgoraju. Powstała w wyniku uporu działaczy – regionalistów, przy wsparciu ówczesnych władz konserwatorskich województwa lubelskiego i kierownictwa Muzeum, którym wspólnymi siłami udało się uratować przed rozbiórką niewątpliwie najbardziej efektowny i najlepiej zachowany obiekt, reprezentujący tradycyjną zabudowę mieszczańską XVIII–XIX wiecznego Biłgoraja. Dom mieszkalny, wyposażony jest w meble i sprzęty z I połowy XX wieku, charakterystyczne dla dobrze sytuowanych mieszczan biłgorajskich, trudniących się rzemiosłem sitarskim.
W oparciu o Zagrodę Sitarską prezentowane jest najbardziej charakterystyczne dla m. Biłgoraja rzemiosło – sitarstwo. Czołowa pozycja rzemiosła sitarskiego, zajmowana w XVII, XVIII i XIX wieku, gdy Biłgoraj stanowił prawdziwe, można nawet rzec europejskie centrum produkcji i handlu sitami, znalazła tu znakomite warunki do prezentacji. Biłgoraj zaś dzięki temu uzyskał jedyną w swoim rodzaju placówkę skansenowską, zdecydowanie najcenniejszy zabytek tradycyjnej drewnianej architektury miasta.
W skansenowskiej Zagrodzie Sitarskiej na ekspozycji, oprócz ww. narzędzi pracy znajdują się eksponaty ukazujące całokształt życia mieszkańca małego miasteczka – rzemieślnika, a jednocześnie po części hodowcy i rolnika. Znajdują się tam między innymi urządzenia służące do prac gospodarskich (wialnie, młynki, żarna) jak i urządzenia służące do przechowywania żywności (kazuby, toki, beczki, skrzynie). Ponadto eksponowane są tam sprzęty domowe, meble oraz środki transportu (wozy, sanie).
Zagroda Sitarska w Biłgoraju od wielu lat jest wykorzystywana do organizacji w niej, bądź w jej najbliższym otoczeniu, imprez plenerowych, prezentacji folkloru, promocji historii, kultur, zwyczajów regionalnych. Organizowane już od wielu lat folklorystyczne prezentacje zwyczajów sitarskich “Pożegnanie Sitarzy… co się nazywa Żałosne” lub też “Powitanie Sitarzy… co się nazywa Radosne” każdorazowo zaczyna się lub kończy w tym zabytkowym obiekcie.
Dostępność Muzeum Zagrody Sitarskiej dla osób niepełnosprawnych
Pracownicy Muzeum nie posiadają dodatkowego przygotowania do obsługi osób niepełnosprawnych, ale bardzo chętnie służą pomocą w miarę swoich możliwości. Obiekt Zagrody Sitarskiej w Biłgoraju ze względu na zabytkowy charakter nie jest przystosowany pod kątem zwiedzania przez osoby niepełnosprawne ruchowo (osoby na wózkach mogą wjechać tylko na podwórze, nie są w stanie wjechać do poszczególnych zabudowań). Podczas zwiedzania Muzeum przez osoby niesłyszące konieczna jest obecność tłumacza języka migowego ze strony turysty. Osoby niewidome poznają Muzeum poprzez opis słowny przewodnika. Na parkingu na wprost obiektu znajduje się miejsce parkingowe dla osoby niepełnosprawnej.
Dane kontaktowe:
Zagroda Sitarska - filia Muzeum Ziemi Biłgorajskiej w Biłgoraju, ul. Nadstawna 32 *
Telefon: 84 686 04 84
Adres internetowy: www.muzeumbilgoraj.pl
e-mail: muzeum.bilgoraj@op.pl
* UWAGA! Wszelka oficjalna korespondencja powinna być kierowana do Muzeum Ziemi Biłgorajskiej na adres: Plac Wolności 16, 23–400 Biłgoraj, tel. 84 686 27 33