Foto: Państwowe Muzeum na Majdanku
(fot. Piotr Maciuk)
Foto: Państwowe Muzeum na Majdanku
(fot. Piotr Maciuk)
Państwowe Muzeum na Majdanku powstało jesienią 1944 r. na terenie byłego obozu koncentracyjnego na Majdanku, który funkcjonował od jesieni 1941 r. do 23 lipca 1944 r. Obóz ten zajmował obszar 270 ha i położony był na południowo-wschodnich obrzeżach Lublina, ok. 5 km od centrum miasta. Początkowo nosił nazwę Kriegsgefangenenlager der Waffen SS Lublin (KGF Lublin) – obóz dla jeńców wojennych. W lutym 1943 r. został przemianowany na Konzentrationslager Lublin (KL Lublin) – obóz koncentracyjny. Najliczniejszymi grupami więźniów Majdanka byli Żydzi z Polski i z państw Europy Zachodniej, Polacy i obywatele byłego Związku Radzieckiego. Łącznie przetrzymywano tu obywateli ok. 30 narodowości, według szacunków ok. 150 000 osób. Na skutek masowej eksterminacji w komorach gazowych i rozstrzeliwań, a także w wyniku morderczej pracy, chorób i fatalnych warunków bytowych życie na Majdanku straciło ok. 80 000 osób, w tym blisko 60 000 Żydów. Dla zatarcia śladów zbrodni, zwłoki pomordowanych spalano w krematoriach i na stosach spaleniskowych.
Na terenie Muzeum z dawnej zabudowy obozu pozostało ok. 70 obiektów różnego rodzaju, w tym najcenniejsze z historycznego punktu widzenia komory gazowe i łaźnie, piece krematoryjne, rowy egzekucyjne oraz baraki mieszkalne na III polu. Zachowane zostały także pierwotne trakty dróg obozowych.
W 1969 r. na terenie Muzeum wybudowano Pomnik Walki i Męczeństwa. Składa się on z trzech elementów: Drogi Hołdu i Pamięci, Pomnika-Bramy nawiązującej do symboliki Bramy Piekieł z „Boskiej Komedii” Dantego oraz Mauzoleum, w którym złożono prochy ofiar obozu.
Obiekty te, wraz z barakami więźniarskimi i innymi elementami, tworzą ekspozycję plenerową. Jej zwiedzanie ułatwia ścieżka historyczna z tablicami informacyjnymi na trasie zwiedzania, tablice z komentarzem historycznym wewnątrz obiektów, trójwymiarowa makieta obozu i prezentacja zdjęć archiwalnych Majdanka. Pamięć świadków odtworzona jest dzięki tablicom z fragmentami relacji więźniów i członków załogi.
Barak nr 62, w którym niegdyś był obozowy warsztat szewski, zaadoptowano do celów wystawienniczych. Wyposażono go w stanowiska do multimedialnych projekcji, nowoczesne gabloty i system oświetlenia. Obecnie w baraku tym prezentowane są wystawy czasowe obrazujące różne aspekty funkcjonowania obozu na Majdanku. Ponadto na terenie Muzeum dostępne są dwie wystawy multimedialne: w baraku 47 urządzono instalację pt. "Shrine - Miejsce Pamięci Bezimiennej Ofiary", a w baraku nr 53 wystawę pt. "Elementarz - los dzieci na Majdanku".
Muzeum prowadzi działalność wystawienniczą, edukacyjną, wydawniczą, naukową i popularyzatorską. W jego zbiorach znajduje się ok. 300 tys. artefaktów i 25 tys. archiwaliów pochodzenia obozowego. Oddziałami Państwowego Muzeum na Majdanku są muzea powstałe na terenie byłych obozów zagłady „Akcji Reinhardt” – w Bełżcu i Sobiborze.
Państwowe Muzeum na Majdanku, ul. Droga Męczenników Majdanka 67, 20-325 Lublin |
|
81 710 28 21, 81 710 28 33 |
|
www.majdanek.eu | |
sekretariat@majdanek.eu, centrum@majdanek.eu |
Pracownicy Działu Edukacji PMM, Centrum Obsługi Zwiedzających i studenci współpracujący z Muzeum w charakterze przewodników, przeszli szkolenie z zakresu oprowadzania osób niepełnosprawnych. Warsztaty pt. „Przewodnik specjalny” zorganizowała Fundacja 5 Pora Roku. Podstawowym celem szkolenia było przybliżenie zasad, jakimi powinien kierować się przewodnik pracujący z osobą niepełnosprawną oraz sposobów niesienia pomocy osobom dotkniętym inwalidztwem. Szkolenie składało się z części teoretycznej prezentującej poszczególne rodzaje niepełnosprawności oraz praktycznej, w której uczestnicy odgrywali role osób niewidomych i przewodników.
Na tym nie kończy się współpraca Państwowego Muzeum na Majdanku z Fundacją 5 Pora Roku. Wychodząc naprzeciw potrzebom osób niewidomych i słabowidzących, Fundacja stworzy opisy budynków, pomników oraz ekspozycji muzealnej w technice audiodeskrypcji. Gotowe pliki w formacie mp3 zostaną udostępnione na stronie internetowej Muzeum. Dzięki nim osoby z dysfunkcją wzroku będą miały szansę na pełniejsze zrozumienie historii byłego obozu koncentracyjnego.
Główna brama wejściowa do Muzeum znajduje się w niewielkiej odległości od przystanku autobusowego, a na drodze od przystanku do bramy Muzeum nie ma przeszkód architektonicznych dla osób niepełnosprawnych. Osoby te mają także swobodny dostęp do głównego holu Centrum Obsługi Zwiedzających, punktu informacji, kiosku z wydawnictwami. Na terenie Muzeum znajdują się jednak historyczne obiekty objęte ochroną konserwatorską, baraki i inne obiekty ze schodami, wysokimi progami, wąskimi otworami drzwiowymi oraz korytarzami. Jest także kompleks pomnikowy cechujący się układem wielu schodów. W związku z tym Muzeum posiada rozkładane i przenośne szyny umożliwiające pokonanie wysokich progów lub kilku stopni przez osoby poruszające się na wózkach.
Na terenie Muzeum istnieją toalety przystosowane dla osób niepełnosprawnych. Są także wyznaczone dla nich miejsca parkingowe. Muzeum umożliwia zwiedzanie osobom z upośledzeniami wzroku, które korzystają z pomocy psów-przewodników.
Archiwum PMM prowadzi specjalne lekcje muzealne dla osób niesłyszących i niedosłyszących. Organizowane jest także oprowadzanie z przewodnikiem grup osób niepełnosprawnych intelektualnie. Nowy barak wystawienniczy (nr 62) w całości przystosowany jest do potrzeb osób niepełnosprawnych. Planowany jest także remont budynku Centrum Obsługi Zwiedzających, który także zostanie dostosowany do potrzeb tych osób. Dostępne będą również eksponaty, które będzie można poznawać przez dotyk.